Kur'an İncelemeleri
44Meryem Suresi 51-53
Hatalı Çevrilen Ayetler
Meryem Suresi 51-52
Hatalı Çeviri:
51. (Resûlüm!) Kitap'ta Musa'yı da an. Gerçekten o ihlâs sahibi idi ve hem resûl, hem de nebî idi.
52. Ona Tûr'un sağ tarafından seslendik ve onu, fısıldaşan kimse kadar (kendimize) yaklaştırdık.
53. Rahmetimizin bir sonucu olarak ona kardeşi Harun'u bir peygamber olarak armağan ettik.
52. Ona Tûr'un sağ tarafından seslendik ve onu, fısıldaşan kimse kadar (kendimize) yaklaştırdık.
53. Rahmetimizin bir sonucu olarak ona kardeşi Harun'u bir peygamber olarak armağan ettik.
Doğru Çeviri:
51.Ve Kitap’ta Mûsâ’yı da an/hatırlat. Şüphesiz o arıtılarak saflaştırılmış idi. Ve bir elçi, bir peygamber idi.
52.Ve Biz ona en kutlu aşamanın (elçilik makamının, rütbesinin) kenarından; o henüz elçi değilken seslendik ve onu özel bir konuşmada bulunmak üzere yaklaştırdık; elçi yaptık.
53Ve rahmetimizden o’na, kardeşi Hârûn’u bir peygamber olarak ihsan eyledik.
53Ve rahmetimizden o’na, kardeşi Hârûn’u bir peygamber olarak ihsan eyledik.
Rabbimizin sık sık insanlara hatırlatılmasını istediği ve daha önce birçok ayette adı geçmiş olan Musa peygamber, ilk kez burada şahsiyeti ile ön plâna çıkarılmış ve “arıtılıp saflaştırıldığına” dikkat çekilmiştir. Musa peygamberin şahsiyeti hakkındaki bilgiler, Kasas/34, Ta Ha/9–97 ve Şuara/10–16. ayetlerde daha ayrıntılı olarak verilmiştir.
TÛR – TAVR
Meryem/52 de geçen “ط و ر tvr” ifadesi, klasik anlayışta “ طُور tûr” diye okunduğundan “dağ” olarak anlamlandırılmıştır. Kastedilen dağın da Filistin’deki Tûr Dağı olduğu; genel kabul görmüştür.
Ayetteki “ ايمن eymen” sözcüğü de “ جانب cânib” söcüğü ile birlikte değerlendirilerek “Ona Tûr Dağının sağ tarafından seslendik” anlamı elde edilmiştir. Sonuçta Musa ile ilgili ayetlerdeki tüm “ر و ط tvr”ler; “Tûr Dağı” olarak anlaşılmış ve Musa ile Tûr Dağı birbirinden ayrılmaz olmuştur. Yani Musa’ya yapılan ilk vahiy ve sonraki vahiylerin çoğunun; Medyen ile Mısır arasındaki Tûr Dağı’nda gerçekleştiği kabul edilmiştir.
Tüm lügatlerde “طور tûr” sözcüğü, “üzerinde ağaç olan dağ” anlamındadır. Ne var ki Medyen ile Mısır arasındaki Tûr Dağı’nda hiç ağaç yoktur.
Ayetteki “ طور tvr” sözcüğü, “hal, aşama” anlamına gelen “ طَوْرُ tavr” şeklinde de okunabilir ve “ ايمن eymen” sözcüğü de “ طَور tavr” sözcüğünün sıfatı olur. Sıfat tamlaması olarak “ الطور الأيمن et tavril el eymen” de “en kutlu aşama” anlamına gelir. Bu hal, bu aşama, elçilik makamının, elçilik rütbesinin mecaz yoluyla güzel bir şekilde nitelenmesidir.
Ayetteki sözcük, “طور tûr” diye okunur; “ايمن eymen” sözcüğü de ” طور tûr” sözcüğünün sıfatı yapılırsa “en kutlu dağ” anlamı oluşur. Sıfat tamlamasıyla yapılan bu niteleme ile de elçilik makamının, elçilik rütbesinin mecaz yoluyla güzel bir anlatımı gerçekleşir.[1] Bu anlatım, Ta Ha/12, Naziat/16’daki “ الوادى المقدس mukaddes vadi” ve Kasas/30’daki الوادى الأيمن el vadi’l eymen” ifadesinin peygamberlik makamını nitelediği durumlarda da görülmektedir.
Yukarıda açıklananlara göre; Musa’ya “Tûr Dağı’nda vahyedildi” anlayışının yanlışlığı; kendini açıkça ortaya koymaktadır. Ayrıca bu kabulleniş “Vahiy, Musa’ya dağda mı geldi; yoksa vadide mi geldi?” sorununu da karşımıza çıkarmaktadır.
Kur’an’da yalın olarak geçen “ طور t v r” sözcükleri “ طَوْر tavr” veya طُور tûr olarak okunmasında bir engel bulunmamaktadır. Her iki kıraat de kutlu peygamberlik makamını, rütbesini ifade eder. Mü’minun/ 20 ve Tin/2’de geçen طور “t v r tûr” diye okunmalıdır. Mü’minun/ 20’de “وَشَجَرَةً تَخْرُجُ مِنْ طُورِ سَيْنَٓاءَ tûri seynâe… “, ve Tin/2’dek “وَطُورِ سٖينٖينَۙ tûri siniyne” ifadeleri, sıfat tamlaması olarak; “ağaçlıklı, güzel, mübarek, üzerinde ağaçlar olan dağ” anlamındadır. Bu nitelik, “Güney Doğu Toros Dağları’nı[2] ifade etmekte olup bunların Musa ile herhangi bir ilgisi yoktur. Ayrıntılı bilgi Tîn Suresi’nde verilmiştir.
Ayetteki “ جانب cânib” sözcüğü ile “ الطورالأيمن et tavril el eymen/ et tûri’l eymen” ifadelerinden oluşan tamlamadan da “en kutlu aşamanın kenarından/ en kutlu dağın kenarından (yani henüz elçi olmadan)” anlamı ortaya çıkar. Bu ayet, Musa’nın henüz elçi olmadan kendisine yapılan ilk vahiyden söz etmekte ve bununla kendisinin elçiliğe atandığını beyan etmektedir. İlk vahiy ile Mekkeli Muhammed’in elçi yapılış anının anlatıldığı; Necm/ 1-18 ve İsra/1’deki ifade de bunun gibidir. Bu ayetlerdeki anlatımın aynısını Kasas/ 29, 30’da da görmekteyiz.
[1] Yerli yabancı literatürde Dağ simgesi kültürel anlamda “İnsanoğlu için ağır, yorucu, zor olabilecek işleri niteler.
[2] TOROS, Anadolu’da Ege denizi kıyılarından – Karia’dan başlayarak- Van Gölü’nün güneyine, dünyada ise Asya’nın doğu sahiline kadar uzanan dağ sisteminin adıdır ve uzandığı yönlere göre isimler alır.
Antik yerbilimci Eratosten’in (M.Ö. 274-194) Coğrafya adlı eserinde Toros ismi ilk defa bir sıradağ adı olarak kullanılmıştır. Bilindiği gibi çok eskiden beri “BOĞA” anlamına gelen Toros isminin, bir sıradağa verilen Toros ismi ile nasıl bir bağlantısı olduğunu öncelikle bu ismin kökenine inip onu incelemekle başlayalım: Alman Coğrafyacı Heinrich Kiepert’in “Eski Coğrafya Ders Kitabı” isimli eserinde Toros adının kökünün Sami dil ailesinin bir üyesi olan eski Arameik dilinden olduğu ve “TÛR” kelimesinden oluştuğu belirtilmiştir ve ne dikkat çekicidir ki TÛR kelimesi hem Boğa hem de Dağ anlamına gelmektedir. Kiepert’e göre Tür kelimesi Anadolu yoluyla Eski Yunanca’ya geçmiş ve bu dile göre uyarlanarak Toros biçimini kazanmıştır. (TOROS İSMİNİN KÖKENİ – CEM KÜNCÜ)
“Resul” ve “Nebi” sözcükleriyle ilgili olarak yaptığımız geniş bir açıklama A’râf suresinde bulunmaktadır. Özet olarak tekrarlamak gerekirse; bu iki sözcük arasında bir fark yoktur. Kur’an bu iki ismi kesin bir şekilde birbirinden ayırmamış, aynı şahıs için bir yerde “Resul”ü, başka bir yerde “Nebi”yi kullanmıştır. Bazen de her iki isim bir kişi için kullanılmıştır. Bununla birlikte bazı yerlerde de sanki aralarında teknik bir anlam farkı varmış gibi kullanılmışlardır fakat bu farkın ne olduğu açıkça ortaya konmamıştır.
Rabbimiz İsa peygamber ile ilgili ifrata ve tefrite kaçan anlayışları bertaraf etmek için diğer peygamberlerin de tanıtımını yapmaktadır. Böylece Rabbimizin vahyi ile muhatap olanın sadece İsa peygamber olmadığı ve vahye muhataplığın kişiden kaynaklanmayıp bizzat Allah’ın elinde olduğu bildirilmiş olmaktadır.*
*İşte Kuran Meryem Suresi
Yorumlar - Yorum Yaz